آلوین پلانیتنگا از مهم‌ترین چهره‌های معرفت‌شناسی اصلاح شده است. مطابق دیدگاه وی، باورهای دینی نیز همچون باورهای حاصل از ادراک حسی، پایه به‌شمار می‌آیند؛ درنتیجه، نیازی به توجیه ندارند. اما این دیدگاه لوازمی دارد، ازجمله اینکه می‌تواند به بنیادگرایی دینی منجر شود. زیرا نظریه پلانتینگا هیچ معیاری درباب محتوای باورهای پایه تعیین نمی‌کند و شروطی که برای مشروعیت آن تعیین می‌کند، امکان داخل شدن باوره...

اصطلاح بنیادگرایی دینی در مورد گروه های بستۀ مذهبی به کار می رود که جریان اصلی خود را، که از میان آن برخاسته اند، به دلیل سازش کاری یا غفلت، متهم به فراموشی اصول بنیادین مذهبی می دانند و آن را قبول ندارند و خود را نمایندۀ واقعی دین مزبور می دانند. در این مقاله، برای این که بتوان بنیادگرایی دینی را به منزلۀ جنبشی اجتماعی بررسی کرد، به استفاده از نظریه ای مناسب در زمینۀ جنبش های اجتماعی نیاز است ...

بنیادگرایی یهودی به عنوان گونه‌ای از انواع بنیادگرایی دینی در عین داشتن مشابهت با دیگر انواعِ بنیادگرایی، مقومات خاص خود را دارد. تفاسیر متفاوت از منابع دینی و تاریخی موجب شکل‌گیری نحله‌های مختلفی از بنیادگرایی یهودی شده که اگر بخواهیم شاخصی برای دسته‌بندی این گونه‌ها ارائه دهیم بهترین شاخص توجه به اصل "تبعید" یا "بازگشت" است. از منظر بنیادگرایان این که در دوران تبعید به سر می‌بریم یا دوران ...

اصطلاح بنیادگرایی دینی در مورد گروه‌‌های بستۀ مذهبی به‌کار می‌‌رود که جریان اصلی خود را، که از میان آن برخاسته‌‌اند، به دلیل سازش‌‌کاری یا غفلت، متهم به فراموشی اصول بنیادین مذهبی می‌‌دانند و آن را قبول ندارند و خود را نمایندۀ واقعی دین مزبور می‌‌دانند. در این مقاله، برای این‌که بتوان بنیادگرایی دینی را به‌منزلۀ جنبشی اجتماعی بررسی کرد، به استفاده از نظریه‌ای مناسب در زمینۀ جنبش‌های اجتماعی نیا...

این مقاله پس از بررسی تعاریف و برداشت های مهم از بنیادگرایی اسلامی در ادبیات معاصر جامعه شناسی دین، با اتخاذ رویکردی جامعه شناختی و با روش توصیفی- تحلیلی به نقش اساسی تغییرات اجتماعی حاصل از برخورد جامعة مسلمان با پدیدة مدرنیته و مدرنیزاسیون می پردازد. بر اساس دیدگاه و فرضیة انتخاب شده در این مقاله، پیامدهای مدرنیته در جوامع اسلامی یکی از اصلی ترین عوامل بروز بنیادگرایی بوده است. عوامل فرعی دیگ...

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرایند دولت ملت­سازی بر شکل­گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. تبیین نقش فرایند دولت ملت­سازی  بر شکل­گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه، تبیین مولفه­های مربوط به فرایند دولت ملت­سازی در جوامع خاورمیانه، تبیین صورت­بندی و ساختار اجتماعی جوامع عراق و سوریه، تبیین خاستگاه اجتماعی پیدا...

این رساله به رابطه ی میانِ بنیادگرایی دینی، هویتِ جمعی و فردیتِ بنیادگرایانِ دینی می پردازد. بنیادگرایی دینی به عنوانِ یک پدیده ی اجتماعی، فرهنگی و سیاسیِ مدرن مورد بررسی قرار می گیرد که دستگاه ِ ایده الوژیکی را سامان می دهد که در اغلب زمینه ها در برابر ارزش ها و باورهای فرهنگِ مدرن قرار دارد. یکی از این زمینه های فرهنگی فردگرایی است که بنیادگرایی دینی با درانداختنِ یک هویتِ جمعیِ قوی، نیرومند و منسجم در ...

بنیادگرایی یهودی امروزه در سه گونه اصلی در ساختار سیاسی- اجتماعی اسرائیل حضور دارد، که عبارتند از بنیادگرایی منفعل، بنیادگرایی عمل‏گرا و بنیادگرایی موعودباور. نکته قابل تأمل در همه انواع یاد شده، این است که تمامی آنان ریشه‏های خود را در کتاب و منابع مقدس یهود می‏دانند و دارای اهداف غایی یکسانی هستند، اما از حیث انتخاب ابزار و راهبرد اختلافاتی دارند. مبنای اصلی این اختلاف نیز ریشه در تفسیر این آ...

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرایند دولت ملت­سازی بر شکل­گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. تبیین نقش فرایند دولت ملت­سازی  بر شکل­گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه، تبیین مولفه­های مربوط به فرایند دولت ملت­سازی در جوامع خاورمیانه، تبیین صورت­بندی و ساختار اجتماعی جوامع عراق و سوریه، تبیین خاستگاه اجتماعی پیدا...

بنیادگرایی دینی گونه­ای از خاص­گرایی فرهنگی است که موج رو به گسترش آن در برابر جهانی شدن ظهور نموده است. گروه حقانی که یکی از بازیگران غیر رسمی مهم عرصه تحولات سیاسی، اجتماعی و بین­المللی تلقی می­شوند، مجموعه­ای از شبه نظامیان پاکستانی هستند که از چند گروه تشکیل می­شوند و همزمان با اشغال افغانستان توسط شوروی با حمایت­های آمریکا، عربستان و پاکستان شکل گرفتند و پس از حمله آمریکا به افغانستان در س...